Wist je dat je in onze gemeente verschillende mooie wandelingen kunt maken?
Nieuwerkerken is een landelijke gemeente, gelegen in het noordwesten van Limburgs Haspengouw. Uitgestrekte fruitboomgaarden bepalen hier het dorpsbeeld. Vooral in de lente, wanneer de fruitbloesems het landschap witroze kleuren, kan je genieten van een idyllisch panorama. Nieuwerkerken is een kleine, sfeervolle gemeente, met het hart op de juiste plaats. De vier deelgemeenten Binderveld, Wijer, Kozen en Nieuwerkerken zullen je elk op hun eigen manier verrassen.
Voor een dagje natuur ben je in hier aan het juiste adres. Je kan prachtige wandelingen maken over holle wegen, doorheen zeldzame natuurreservaatjes, langs oude vierkantshoeves en molens, afgewisseld met weidse, adembenemende vergezichten.
Vier wandelingen starten aan het gemeenteplein, de andere twee vertrekken aan het buurthuis Ter Cose in Kozen. De afstanden variëren tussen 5 km en 12 km.
Vanaf nu kan je de wandelingen (uitgezonderd de Gelukswandeling waarvan een fysiek kaartje beschikbaar is) ook uploaden in je wandel-GPS. Onderstaand vind je, voor 5 wandelingen, een bestand dat je kan downloaden. Als je niet over een GPS beschikt, neem dan je smartphone mee op stap, dan kan je de wandeling via de kaart volgen.
Aan het sociaal huis (Kerkstraat 113, 3850 Nieuwerkerken) starten de volgende wandelingen:
Elsbroekswandeling - blauwe pijl - 12 km
Plannetje en GPX-bestand vind je onderaan.
Deze wandeling brengt je naar Binderveld, Nieuwerkerkens kleinste en meest pittoreske deelgemeente. Velden en plantages omringen deze kleine dorpskern, waar ooit een statige waterburcht het uitzicht bepaalde. Binderveld dankt zijn naam aan de samentrekking van het Oud-Germaanse ‘bilim’ (spits) en ‘felda’ (vlakte). Deze woeste vlakte lag immers aan het begin van de moerassige Getevlakte.
We starten op het plein in Nieuwerkerken en volgen de Kerkstraat richting Sint-Truiden. Via de Bornestraat steken we de Diestersteenweg over. Door de fruitboomplantages komen we in Binderveld aan op de Krommenhofstraat. Voor ons ligt de Sint-Jan Baptistkerk, een classicistisch zaalkerkje gebouwd in 1872. De kerk ligt binnen een ommuurd kerkhof met enkele zeer oude grafkruisen. Achter de kerk slaan we links de Molenstraat in. Zo komen we aan de restanten van de waterburcht, die hier al sinds de 12de eeuw staat. We zien nog de toegangspoort en het grachtensysteem dat gevoed wordt door de Kelsbeek.
Binderveld bleef eeuwenlang in het bezit van adellijke families en had heel wat te lijden onder diverse oorlogen. Na herhaalde verwoestingen en branden werd hier in 1634 een herenhuis in Brabantse Renaissance gebouwd. Van het oorspronkelijke complex resten ons enkel nog de tekeningen van Remacle Leloup. Bij de waterburcht hoorde ook de Elsbroekmolen. Deze ligt op het einde van de Molenstraat, net aan de gemeentegrens.
We keren nu terug en slaan voor de kerk links de Hoogstraat in. De wandeling leidt ons door de Binderveldse vlakten langs verschillende straten terug naar Nieuwerkerken.
Schelfheidewandeling - groene pijl - 5 km
Plannetje en GPX-bestand vind je onderaan.
Deze tocht brengt je van Nieuwerkerken naar het gehucht Schelfheide. In geschiedenisboeken met zin voor sensatie wordt Nieuwerkerken al eens afgeschilderd als een dorp van vogelvrijverklaarden. Nieuwerkerken had immers een speciaal en onduidelijk statuut. Het noordelijk gelegen gehucht Tichelrij vormde een Loonse heerlijkheid, net als Schelfheide. Nieuwerkerken zelf viel echter onder het Brabantse Attenhoven en elders vervolgde misdadigers genoten hierdoor een feitelijk asielrecht. De eerste verwijzing naar de naam van Nieuwerkerken vinden we al in 1139: Nova Ecclesia, ofwel nieuwe kerk. De huidige Sint-Pieterskerk dateert van 1910. De toren staat er sinds 1828.
Net voor we de Diestersteenweg oversteken, passeren we De Zwarte Stijlen, een hoeve in stijl- en regelwerk uit de eerste helft van de 19de eeuw. Vervolgens vervoegen we de Elsbroekwandeling. Langs het kleine bos en via de Heuvelstraat gaan we terug richting het centrum. Links en rechts zie je plantages met laagstamfruitbomen.
Panoramawandeling - witte pijl - 5,5 km
Plannetje en GPX-bestand vind je onderaan.
Tijdens deze tocht wachten je enkele mooie vergezichten over Nieuwerkerken en de Getevallei. Bovendien passeren we twee waardevolle natuurgebieden.
We vertrekken langs de Pastorijstraat richting het kasteel van Nieuwerkerken. Dit kasteel is gebouwd in Maaslandse renaissancestijl. Het is een gesloten omgrachte hoeve uit de 17de – 18de eeuw. De hoeve was oorspronkelijk een waterhoeve en de sporen van de omringende grachten zijn nog duidelijk. Aan het einde van de oprit staat een kapel uit de 18de eeuw.
De brikken, waaruit de kasteelhoeve is opgetrokken, zijn ter plaatse gebakken. De weiden die de aarde leverden voor de brikken liggen een heel stuk lager dan normaal. Door het weghalen van de aarde is aan de achterzijde van het kasteel zelfs een vijver ontstaan. De sluitsteen van één van de deuren vermeldt het jaartal 1648. Op een steen bij de poort is echter het jaartal 1734 leesbaar.
Gelukswandeling - 10 km
Je ‘gelukkig voelen’ of ‘gelukkig zijn’: wat is dat precies? Hoe kan je je meer verbonden voelen met anderen, werken aan een goed gevoel of meer jezelf zijn? En hoe ga je om met de kleine en grote dingen die je uit balans brengen? Tijdens de gelukswandeling doorheen Nieuwerkerken ontdek je stap voor stap hoe je aan je geluksgevoel kan werken!
Onderweg verzamel je info en concrete tips uit de geluksdriehoek van Gezond Leven om zelf mee aan de slag te gaan. Verschillende reflectievragen zoals ‘Waar ben jij dankbaar voor?’ en ‘Wat wil je nog bereiken in je leven?’ laten je even stilstaan bij wat geluk voor jou betekent en hoe jij dit ervaart. Via de verschillende doe-opdrachten en reflectievragen ontdek je wat je zelf kan doen om je geluk te versterken en hoe je kan omgaan met moeilijke momenten.
De verschillende doe-opdrachten maken van de gelukswandeling een leuke activiteit om samen met familie en vrienden of net alleen te ontdekken. Bouw al wandelend aan je geluk en versterk zo je fysieke én mentale gezondheid!
De wandeling is gevuld met de mooiste spreuken en kunstwerkjes van onze eigen airbrushkunstenaar Jo Beerden.
Opgelet: het startpunt van deze wandeling is aan de kapel naast het gemeenteplein.
Een kaartje met de opdrachten inclusief sleutelhanger kost 2,50 euro (+ eventuele verzendingskosten) en is te verkrijgen bij:
- Spar, Pastorijstraat 20, 3850 Nieuwerkerken (gesloten op maandag, open op zon- en feestdagen)
- Proxy Delhaize Nieuwerkerken, Mouveldstraat 20, 3850 Nieuwerkerken (gesloten op dinsdag, open op zon- en feestdagen)
- Bakkerij Leslie, Kerkstraat 108, 3850 Nieuwerkerken (maandag en dinsdag gesloten, zondag open tot 12 uur)
- Café Lievenshof, Klein Tegelrijstraat 85, 3850 Nieuwerkerken (gesloten op woensdag)
- B & B Beuk en Bos, Beukenbosstraat 20, 3850 Nieuwerkerken
- Sociaal Huis, Kerkstraat 113, 3850 Nieuwerkerken (enkel op afspraak)
Aan het buurthuis Ter Cose (Opcosenstraat 7, 3850 Nieuwerkerken) starten de volgende wandelingen:
Kerckhemwandeling - rode pijl - 12 km
Plannetje en GPX-bestand vind je onderaan.
De Kerckhemwandeling verbindt de deelgemeenten Wijer en Kozen. Tijdens deze tocht ontdek je de ware pracht van de fruitteelt in Nieuwerkerken. We vertrekken aan de kerk van Kozen en de pastorijwoning met de fraaie zonnewijzer. We verlaten het centrum en wandelen richting Mierhoopbos, een uitloper van het Nieuwenhovenbos. Zo belanden we in Wijer. Net als Kozen was Wijer eeuwenlang een Loonse Heerlijkheid.
Op de Schansstraat zie je links aan het einde van een dreef de Schans liggen. Dat is één van de 17de eeuwse vluchtplaatsen (‘schansen’). Vooraan de dreef ligt de Schanskapel. In de Sint-Pietersbandenkerk zijn vooral het doksaal met balustrade en de orgelkast uit de 17de eeuw het bekijken waard.
Voor de kerk staat een monument opgedragen aan de familie Lambrechts. Zowel de vader als zijn drie zonen werden het slachtoffer van hun verzet tegen de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog. Achter de kerk ontdek je het kasteel van Wijer en de bijhorende kasteelhoeve. De kasteelheer van Wijer was ook heer van Kozen. Van het kasteel rest enkel nog de monumentale vestingtoren met zijn neogotische kantelen. Beiden werden ze verbouwd in de 17de eeuw in Maaslandse renaissancestijl.
De wegen tussen de plantages en bossen leiden je terug naar Kozen. In de Breestraat passer je nog enkele mooi gerestaureerde vierkantshoeves.
Russelenwandeling - gele pijl - 7,5 km
Plannetje en GPX-bestand vind je onderaan.
Wie de langere Kerckhemwandeling schuwt, kan via de Russelenwandeling kennismaken met het mooie Kozense landschap. De wandeling volgt hetzelfde traject als de Kerckhemwandeling, maar we korten de tocht in langs de Doorstraat.
De naam van deze wandeling is geïnspireerd op het verhaal van Lieske Russelen. Zij werd in 1593 het slachtoffer van de waanzin van die tijd. Ze moest verschrikkelijke folteringen ondergaan, werd veroordeeld als heks en werd ten slotte verbrand. Lieske Russelen werd aangegeven door een andere ‘heks’. Op haar beurt gaf ook zij na de vele folteringen de namen van een aantal andere ‘heksen’.
We beginnen de wandeling aan buurthuis Ter Cose, de vroegere gemeentelijke jongensschool, nu omgebouwd tot gemeenschapscentrum. Aan de overkant, verscholen in een privétuin, zie je het dak van de Sint-Antoniuskapel: een merkwaardig, zeshoekig kapelletje, toegewijd aan de Sint-Antonius abt. De Sint-Laurentiuskerk waar je tijdens deze wandeling voorbijkomt werd na de Eerste Wereldoorlog opgetrokken uit ter plaatse gebakken tegels. Verder tijdens de wandeling zal je heel wat vakwerkboerderijen tegenkomen, een bewijs van Kozens agrarisch en gesloten karakter.
Nog meer Nieuwerkerken? Onze gemeente is de ideale uitvalsbasis om de streek met de fiets te verkennen. Dankzij het fietsroutenetwerk kan je via het eenvoudige knooppuntensysteem zelf je route uitstippelen. Bovendien vind je overal langs het fietsroutenetwerk gezellige cafeetjes en tavernes om even uit te blazen. Koop je fietskaart in één van de Haspengouwse toeristische diensten.
