Vanaf 11 december 2022 moeten alle lokale besturen een klokkenluidersmeldpunt hebben voor de medewerkers en andere personen die met het lokaal bestuur samenwerken.
Dit is het gevolg van een nieuw Vlaams decreet op basis van een Europese Richtlijn. Het is daarbij de bedoeling om de klokkenluider meer bescherming te bieden.
Klokkenluiders kunnen meldingen schriftelijk (via mail en brief), telefonisch of tijdens een fysieke ontmoeting bezorgen. De melder heeft hierbij recht op een verslag.
Intern meldpunt voor personeelsleden
Algemeen directeur Evi Jans is als hoofd van het personeel, overeenkomstig het Bestuursdecreet, het intern meldpunt.
Zij is te bereiken via:
- Kerkstraat 113, 3850 Nieuwerkerken
- evi.jans@nieuwerkerken.be
- 011 48 03 70
Kan de inbreuk doeltreffend intern worden behandeld? En is de klokkenluider van mening dat er geen risico op represailles bestaat? Dan wordt de melding bij voorkeur intern gemaakt.
Extern meldpunt
Externe klokkenluiders, die geen personeelslid van het lokaal bestuur van Nieuwerkerken zijn, wenden zich rechtstreeks tot Audit Vlaanderen.
Ook personeelsleden die van mening zijn dat de inbreuk niet doeltreffend intern kan worden behandeld of represailles vrezen, kunnen rechtstreeks terecht bij het externe meldpunt Audit Vlaanderen.
Je kan Audit Vlaanderen bereiken via:
- Audit Vlaanderen, Havenlaan 88 - bus 24, 1000 Brussel
- melding.audit@vlaanderen.be
- 02 553 45 55
Europese Klokkenluidersrichtlijn en Vlaams Bestuursdecreet
De Europese Klokkenluidersrichtlijn wil mensen die overtredingen en misbruiken aanklagen beschermen tegen de negatieve gevolgen van de melding. De Vlaamse Overheid heeft de Europese richtlijnen omgezet naar regelgeving met een Decreet Bestuursdecreet (vlaanderen.be) dat van toepassing is voor de Vlaamse overheid en de lokale besturen. Het decreet werd op 16 november 2022 goedgekeurd in het Vlaamse parlement en trad in werking op 11 december 2022.
Klokkenluider
Klokkenluiders zijn personen die in het kader van een werkrelatie inbreuken vaststellen en die inbreuken melden. Niet enkel personeelsleden kunnen klokkenluiders zijn, maar ook andere personen die met het lokaal bestuur van Nieuwerkerken samenwerken, zoals bijvoorbeeld vrijwilligers, aannemers, leveranciers, sollicitanten, voormalig werknemers, consultants, …
Ook anonieme meldingen worden beschermd onder het decreet en het klokkenluiderssysteem.
Burgers kunnen de klachtenregeling volgen, waarbij een klacht kan gaan over een handeling of de werking van een overheidsinstantie.
Inbreuk
Het Bestuursdecreet definieert het begrip ‘inbreuk’ als een handeling of nalatigheid die onrechtmatig is of het doel of de toepassing van de regelgeving ondermijnt.
Een klokkenluidersmelding kan dus gaan over een inbreuk op een regelgeving die op het lokale bestuur van toepassing is, die zich feitelijk of mogelijk al heeft voorgedaan of die zeer waarschijnlijk zal plaatsvinden.
Garanties en bescherming
De procedures en systemen die gebruikt worden om meldingen te ontvangen en op te volgen, bieden de nodige garanties inzake de vertrouwelijkheid, anonimiteit en kwaliteit van de behandeling. Het Bestuursdecreet geeft duidelijk aan welke gegevens over de melding mogen of moeten geregistreerd worden en geeft richtlijnen over de bewaring.
De nieuwe regeling voorziet een verbod op represailles. De definitie van represailles is ruim omschreven. Denk bijvoorbeeld aan represailles in het kader van negatieve beoordelingen of ontslag, maar ook bij verandering van taken, financiële sancties of reputatieschade. De bescherming tegen represailles is onbeperkt in tijd.
Verder verloop van je melding
Wat kan je verwachten nadat je jouw melding intern of extern hebt ingediend?
1. Ontvangstmelding
Je ontvangt als melder binnen de zeven dagen na de dag waarop het meldkanaal jouw melding ontvangen heeft een ontvangstmelding, tenzij:
- je melding al binnen die termijn werd afgehandeld. Dan krijg je meteen meer informatie over jouw melding.
- je jezelf uitdrukkelijk verzet hebt tegen het krijgen van een ontvangstmelding.
- het krijgen van een ontvangstmelding de bescherming van jouw identiteit in gevaar brengt.
2. Meer informatie over jouw melding
Binnen een redelijke termijn krijg je informatie over wat er met jouw melding gebeurde.
Concreet:
- binnen de drie maanden na de dag waarop het meldingskanaal de ontvangstmelding heeft verstuurd.
- binnen drie maanden en zeven dagen, als er geen ontvangstmelding verstuurd is.
Je komt te weten welke maatregelen er genomen zijn of zullen genomen worden naar aanleiding van jouw melding. Je krijgt ook de redenen voor die maatregelen te horen. Vanzelfsprekend mogen de meldingskanalen je geen informatie bezorgen die het interne onderzoek of de rechten van de betrokken persoon of personen schaadt.